Rozpoczęcie budowy domu wymaga przejścia przez szereg formalności i uzyskania odpowiednich pozwoleń. Dzięki temu inwestycja może przebiegać zgodnie z przepisami i bez niepotrzebnych opóźnień. Oto lista kluczowych kroków, które każdy przyszły właściciel domu powinien podjąć przed wbiciem pierwszej łopaty w ziemię.

1. Sprawdzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP)

Pierwszym krokiem jest sprawdzenie, czy dla danej działki obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. MPZP określa warunki zabudowy, takie jak wysokość budynku, jego kształt, a także rodzaj działalności dopuszczalnej w danym obszarze. Jeśli plan istnieje, można uzyskać go w urzędzie gminy lub przez internet.

2. Uzyskanie warunków zabudowy (WZ) – jeśli brak MPZP

Jeśli działka nie jest objęta MPZP, niezbędne będzie uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Dokument ten określa, co można zbudować na danej działce oraz pod jakimi warunkami. Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta.

3. Badania geotechniczne gruntu

Badania gruntu nie są formalnie wymagane, ale stanowią istotny element przygotowania do budowy. Pomagają określić właściwości gruntu, na którym ma powstać budynek, co ułatwia dostosowanie fundamentów do lokalnych warunków. Są szczególnie zalecane na trudnych lub nieznanych gruntach.

4. Projekt budowlany

Kolejnym krokiem jest przygotowanie projektu budowlanego, który musi być zgodny z przepisami budowlanymi oraz warunkami zabudowy (lub MPZP). Projekt obejmuje wszystkie aspekty budynku – od rozkładu pomieszczeń po techniczne rozwiązania konstrukcyjne. Powinien być wykonany przez uprawnionego architekta.

5. Uzyskanie pozwolenia na budowę

Główną formalnością jest uzyskanie pozwolenia na budowę, które wydawane jest przez odpowiedni urząd starostwa lub miasta na podstawie projektu budowlanego i innych wymaganych dokumentów. Decyzję wydaje się zazwyczaj w ciągu 65 dni, choć czas ten może się różnić w zależności od lokalnych procedur.

6. Zgłoszenie zamiaru budowy (alternatywnie do pozwolenia)

W przypadku mniejszych inwestycji, na przykład przy budowie domu jednorodzinnego nieprzekraczającego 70 m², zamiast pozwolenia wystarczy zgłoszenie zamiaru budowy. W takim przypadku urząd ma 21 dni na wniesienie sprzeciwu. Brak odpowiedzi oznacza możliwość rozpoczęcia prac.

7. Zawarcie umowy z kierownikiem budowy

Przed rozpoczęciem budowy konieczne jest wyznaczenie kierownika budowy, który będzie odpowiedzialny za nadzór nad realizacją projektu zgodnie z przepisami i wytycznymi. Wymagane jest również zgłoszenie rozpoczęcia budowy w urzędzie.

8. Dziennik budowy

Dziennik budowy to oficjalny dokument, w którym zapisywane są wszystkie prace budowlane i wydarzenia na placu budowy. Kierownik budowy dokonuje wpisów dokumentujących przebieg prac. Dziennik musi być prowadzony przez cały okres budowy aż do zakończenia.

9. Zgłoszenie zakończenia budowy i odbiór budynku

Po zakończeniu budowy konieczne jest zgłoszenie tego faktu w urzędzie i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie budynku. Dopiero po uzyskaniu zgody można w pełni korzystać z nowo wybudowanego domu.